अर्थिन् _arthin

अर्थिन् _arthin
अर्थिन् a. [अर्थ्-इनि]
1 Seeking to gain or obtain, wishing for, desirous of, with instr. or in comp. अर्थिनश्च राजानो हिरण्येन भवन्ति । MBh. on P.I.1.1. etc. तुषैरर्थिनः Dk.132; कोषदण्डाभ्याम्˚ Mu.5; को वधेन ममार्थी स्यात् Mb., Ve.6.25; अर्थार्थी Pt.1.4, अर्थार्थी जीवलोको$यम् Pt.1.9.
-2 Entreating or begging anyone (with gen.); सर्वत्र मण्डूकवधः क्रियतामिति यो मया$र्यी Mb.3.192.24. अर्थी वररुचिर्मे$स्तु Ks.
-3 Possessed of desires; अनर्थी प्रार्थ- नावहः R.1.18. m.
1 One who asks, begs or solicits; a beggar, suppliant, suitor; यथाकामार्चितार्थिनाम् R.1.6; 2.64;4.31;9.27; को$र्थी गतो गौरवम् Pt.1.146; One who asks for a girl in marriage, a wooer; Y.1.6; कन्या- रत्नमयोनिजन्म भवतामास्ते वयं चार्थिनः Mv.1.3.
-2 (In law) A plaintiff, complainant, prosecutor; स धर्मस्थसखः शश्वदर्थि- प्रत्यर्थिनां स्वयम् । ददर्श संशयच्छेद्यान् व्यवहारानतन्द्रितः R.17.39; अर्थी कार्यं निवेदयेत् Śukra.4.575; सभान्तः साक्षिणः प्राप्तानर्थि- प्रत्यर्थिसन्निधौ Ms.8.79.
-3 A servant, follower.
-4 A master or lord.
-Comp. -भावः state of a suppliant, begging, request; कं याचे यत्र तत्र ध्रुवमनवसरग्रस्त एवार्थिभावः Māl.9.3.
-सात् adv. at the disposal of beggars; विभज्य मेरुर्न यदर्थिसात्कृतः N.1.16. cf. अर्थी तु याचको विद्यात् यस्यार्थः स च अर्थवान्.

Sanskrit-English dictionary. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”